આ ખોરાક કે જે તમારા હાડકાંને નુકસાન પહોંચાડે છે

જેમ જેમ ઉંમર વધતી જાય છે તેમ તેમ હાડકાની સમસ્યાઓ જેમ કે હાડકામાં ખેંચાણ, દુખાવો, નબળાઈ, સોજો અને આર્થરાઈટીસ પુરુષો અને સ્ત્રીઓ બંનેમાં વધે છે. પરંતુ જો સમયસર યોગ્ય કાળજી લેવામાં આવે તો હાડકાં નબળા પડતાં બચાવી શકાય છે. હાડકાના સારા સ્વાસ્થ્ય માટે આપણે શું ખાઈએ છીએ અને શું નહીં તે ખૂબ મહત્વનું છે. આપણે જે પણ ખાઈએ છીએ, તેમાંથી તંદુરસ્ત હાડકાં બને છે અને તે મજબૂત બને છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, આપણે જે પણ ખાદ્યપદાર્થો ખાઈએ છીએ, તે આપણા હાડકાંની રચના અને શક્તિ માટે સ્વાસ્થ્યપ્રદ અને હાનિકારક છે. કેલ્શિયમ અને વિટામિન ડીથી ભરપૂર ખોરાક હાડકાંને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે, પરંતુ કેટલાક એવા ખોરાક છે જે હાડકાંને નુકસાન પહોંચાડે છે અને નબળા બનાવે છે.

કાર્બોનેટેડ/સોફ્ટ ડ્રિંક્સ

શું તમને સોફ્ટ ડ્રિંક્સ/કોલ્ડ ડ્રિંક્સ, સોડા કે ફ્લેવર્ડ જ્યુસ પીવાનું ગમે છે? જો હા, તો તમારી આ આદતને બદલી નાખો, કારણ કે આ પીણાંમાં ઘણી બધી ખાંડ અને કેફીન હોય છે, જે શરીરમાં રહેલા કેલ્શિયમને ખાઈ જાય છે. આ સિવાય આ પીણાંમાં ફોસ્ફોરિક એસિડ હોય છે, જે પ્રિઝર્વેટિવ્સના રૂપમાં હોય છે. આ પ્રિઝર્વેટિવ્સ ધીમે ધીમે હાડકાંને હોલો કરવાનું કામ કરે છે.

પ્રાણી પ્રોટીન

તાજેતરના સંશોધનમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે સંતુલિત અને વેજ પ્રોટીન ખોરાક ખાનારા પુરૂષોની તુલનામાં મટન, ચિકન, સોસેજ, રાંધેલું અને ઠંડું માંસ જેવા પ્રાણી પ્રોટીનયુક્ત ખોરાક લેનારા પુરુષોમાં મૃત્યુનું જોખમ 23 ટકા વધારે છે. તેથી જ હાડકાની મજબૂતી માટે એનિમલ પ્રોટીનને બદલે વેજ પ્રોટીન ખાવાનો પ્રયાસ કરો. પનીર, દાળ, બ્રોકોલી, મગફળી, બદામ, રાજમા વગેરેને તમારા આહારમાં વેજ પ્રોટીનથી ભરપૂર પ્રોટીન તરીકે સામેલ કરો.

કેફીન

જો તમે ઈચ્છો છો કે તમારા હાડકાં મજબૂત રહે, તો ચા અને કેફીનને અલવિદા કહી દો, કારણ કે ચા અને કોફીમાં હાજર કેફીન શરીરમાંથી કેલ્શિયમ દૂર કરવાનું કામ કરે છે, જેના કારણે હાડકાં નબળાં થવા લાગે છે. જો તમારે કેફીનનું સેવન કરવું હોય તો તેને મર્યાદિત માત્રામાં કરો.

મીઠાનું વધુ પડતું સેવન

ભોજનમાં વધુ પડતું મીઠું ન ખાવું જોઈએ, કારણ કે વધુ પડતું મીઠું ખાવાથી હાડકાં નબળા પડે છે. નિષ્ણાતોના મતે, વધુ પડતું મીઠું ખાવાથી હાડકાંની ઘનતા ઘટી શકે છે. મીઠામાં રહેલું સોડિયમ કેલ્શિયમને શરીરમાંથી બહાર કાઢી નાખે છે. એટલા માટે ભોજનમાં મીઠું સ્વાદ પ્રમાણે અથવા થોડું ઓછું હોવું જોઈએ. આ સિવાય બ્રેડ, ચીઝ, ચિપ્સ ખાવાનું ટાળો. તેમાં વધુ મીઠું હોય છે.

ધૂમ્રપાન

તમાકુનું સેવન કરવાથી હાડકાં નબળા પડે છે અને શરીરને નવા અને સ્વસ્થ હાડકાંના નિર્માણમાં સમસ્યાનો સામનો કરવો પડે છે. આ જ કારણ છે કે જે લોકો વધુ ધૂમ્રપાન કરે છે, તેમને અસ્થિભંગનું જોખમ વધુ રહે છે. જો તમે આવી પરિસ્થિતિથી બચવા માંગતા હોવ તો ધૂમ્રપાન છોડી દો અથવા તેને ઓછું કરો.

વધુ પડતી ખાંડ ખાવી

વધારે પ્રમાણમાં ખાંડ ખાવાથી શરીરમાંથી કેલ્શિયમનું પ્રમાણ વધે છે અને હાડકાં નબળાં પડી જાય છે, જેના કારણે ફ્રેક્ચર અને ઓસ્ટિયોપોરોસિસની શક્યતા વધી જાય છે.

ખોરાકમાં કેલ્શિયમનો અભાવ

જો આહારમાં કેલ્શિયમ યોગ્ય માત્રામાં લેવામાં ન આવે તો હાડકાં નબળાં પડી જાય છે, જેના કારણે હાડકાંમાં દુખાવો, ખેંચાણ અને ઑસ્ટિયોપોરોસિસની સમસ્યા થાય છે.

સંતુલિત આહાર ન લેવો

મોટાભાગના લોકો સંતુલિત આહાર કરતાં જંક, પેક્ડ, તેલયુક્ત અને મસાલેદાર ખોરાક વધુ પસંદ કરે છે. સંતુલિત આહાર ન લેવાથી શરીરમાં પોષક તત્વોની ઉણપ થાય છે. આ કારણે પણ ધીમે ધીમે હાડકા નબળા થવા લાગે છે. તેથી, હાડકાંની મજબૂતી માટે, તમારા રોજિંદા આહારમાં પોષક તત્વોથી ભરપૂર ફળો, શાકભાજી, કઠોળ, ઓટમીલ, જ્યુસ, ડ્રાયફ્રૂટ્સ વગેરેનો સમાવેશ કરો.

આ સિવાય કેટલાક અન્ય કારણો પણ છે જે હાડકાંને નબળા પાડે છે. જેમાં દિવસભર ટીવી, લેપટોપ અને કોમ્પ્યુટર પર 10-12 કલાક બેસી રહેવાને કારણે શારીરિક ગતિવિધિઓ ઘટી છે. ઓછી શારીરિક પ્રવૃત્તિને કારણે હાડકાની હલનચલન ઓછી થાય છે, જેના કારણે હાડકામાં નબળાઈ આવવા લાગે છે. તેથી જ હાડકાંની હિલચાલ માટે શારીરિક પ્રવૃત્તિઓ કરવી જરૂરી છે, જેમ કે કસરત, ચાલવું, નૃત્ય, સીડી ચડવું, રમત રમવી વગેરે. આ પ્રવૃત્તિઓને કારણે હાડકાંની હલચલ થાય છે અને શરીર પણ ફિટ રહે છે. હાડકાની મજબૂતી માટે વિટામિન-ડી ખૂબ જ જરૂરી છે. અઠવાડિયામાં ઓછામાં ઓછા 10-15 મિનિટ સવારનો પ્રકાશ સૂર્યપ્રકાશ નિયમિતપણે લેવાનું સુનિશ્ચિત કરો. આનાથી માત્ર હાડકાંને જ ફાયદો નથી થતો, પરંતુ સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત અન્ય સમસ્યાઓમાં પણ ફાયદો થાય છે. હાડકાંને મજબૂત બનાવવા માટે એવી વસ્તુઓ ખાઓ, જેમાં વિટામીન-ડી ભરપૂર માત્રામાં હોય. ખોરાકમાં દૂધ, બદામ, ચોખા, જ્યુસનો સમાવેશ કરો.